Thầy Nguyễn Thọ - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Hòa Bắc (Hòa Vang, TP Đà Nẵng) trăn trở cùng chúng tôi: Hai mùa mưa lũ 2017-2018, Trường Tiểu học Hòa Bắc ngập sâu trong nước hơn 1m, nước và bùn non phủ kín trường. Mới tháng 9-2019 đây thôi, những trận mưa đầu mùa, trường lại rơi vào tình trạng ngập lụt, các thầy cô giáo đã phải mất nhiều ngày dọn dẹp, lau chùi các phòng học và trang thiết bị mới có thể cho các em học sinh bước vào  năm học mới. Trường đã có báo cáo tình hình cụ thể gửi UBND xã, Phòng Giáo dục và Đào tạo H. Hòa Vang. Ba năm qua, trường rơi vào tình trạng nằm trong điểm thấp trũng nhất địa bàn, nguy cơ ngập lụt luôn đe dọa gây ảnh hưởng tính mạng, sức khỏe học sinh, thầy cô giáo và việc dạy, học của nhà trường gặp muôn vàn khó khăn...

Bùn non phủ khắp sân Trường Tiểu học Hòa Bắc trong những trận mưa đầu mùa năm 2019 vừa qua.

Trường được xây dựng từ năm 2004, với cơ sở  gồm 10 phòng làm việc, 8 phòng học, 1 bếp ăn bán trú, phòng ăn, ngủ cho học sinh, phòng máy vi tính... trên diện tích 3.214m2, đảm bảo cho hơn 300 em học sinh học tập. Hơn 10 năm qua, trường chưa bao giờ xảy ra tình trạng ngập lụt, tuy nhiên từ năm 2017 đến nay, khi dự án khu tái định cư Trung tâm xã Hòa Bắc được triển khai, đã đổ đất san lấp nền cao hơn mặt bằng của trường 1,2m. Phía cổng trường, tuyến đường Hồ Chí Minh (đoạn La Sơn - Túy Loan) cao hơn 6m so với sân trường, hai bên trường là các hộ dân cũng cao hơn nền trường trên 1m. Nằm ở vị trí trũng thấp như vậy, mỗi khi có mưa lớn, trường biến thành một cái "ao" nước từ bốn phía đổ vào, bùn non, nước từ các khe núi đổ xuống, băng qua đường Hồ Chí Minh (cao tốc La Sơn-Túy Loan), đường ĐT601 xối thẳng vào cổng, sân trường. Xung quanh không hề có đường thoát nước nào, trường ngập sâu hơn 1m nước, trộn lẫn bùn non trơn trượt... Đợt mưa lũ năm 2017, do đúng luồng nước phóng xuống,  trường đã có gần 45m tường rào bị đổ, hệ thống nhà vệ sinh, cống rãnh thoát nước ngập úng, tắc nghẽn gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.  Đợt mưa lũ cuối năm 2018 vừa qua, đã có hơn 25m tường rào ngay trước cổng trường bị đổ, mưa lớn lại xảy ra vào ban đêm, nhà trường đã phải khẩn cấp huy động các thầy cô giáo, nhân dân quanh khu vực di dời trang thiết bị, tự bỏ ra hơn 15 triệu đồng thuê máy xúc khơi thông đường cống thoát nước, dọn dẹp vệ sinh, gần cả nửa tháng trời mới ổn định được việc dạy và học.

Mới bước vào đầu năm học mới 2019-2020 này, trường đã phải hứng chịu "thảm cảnh" nước ngập, bùn non lai láng khắp trước từ những cơn mưa đầu mùa... Thầy Nguyễn Thọ lo lắng, mưa lũ ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc dạy và học của thầy cô giáo, học sinh của trường. Sẽ rất khó khăn cho việc quản lý cả trăm em học sinh tiểu học, khi xung quanh trường ngập lụt, đầy những cạm bẫy từ những khe, rãnh, hố bùn nước sâu hoắm, tính mạng sức khỏe của các em ra sao, khi hiện tại trường có tới 86 em học sinh phải học bán trú. Điều kiện dạy, học, nơi ăn, chốn ở của các thầy cô giáo, các em học sinh đều ảnh hưởng nghiêm trọng khi trường lớp thấm dột khắp nơi, hệ thống nước sinh hoạt lúc có lúc không, hệ thống cống rãnh, nhà vệ sinh đọng bùn nước, tắc nghẽn, là môi trường phát sinh bệnh tật.

Cán bộ và nhân dân tại Hòa Bắc đều khẳng định vị trí hiện nay của trường không thể đảm bảo an toàn cho hoạt động dạy và học của các thầy cô giáo, các em học sinh nữa. Trường Tiểu học Hòa Bắc trong những năm qua đã được Bộ Giáo dục- Đào tạo công nhận là trường đạt chuẩn kiểm định chất lượng giáo dục cấp độ 3, là trường đạt chuẩn trường học xanh. Nhưng với tình trạng như hiện nay, trường không còn phù hợp với yêu cầu của Thông tư 17/2018 của Bộ Giáo dục-Đào tạo. Thầy Nguyễn Thọ cho biết, cuối năm 2018, UBND xã Hòa Bắc đã có báo cáo về tình hình của Trường Tiểu học Hòa Bắc. UBND H. Hòa Vang cũng đã có Tờ trình gửi UBNDTP Đà Nẵng đề nghị UBND TP, Sở Xây dựng, đồng ý thanh lý trường hiện trạng, UBND huyện sẽ lập thủ tục hồ sơ thanh lý trình Sở Xây dựng. Đầu tư xây dựng mới Trường Tiểu học Hòa Bắc tại vị trí cũ, nâng cốt nền cao bằng mặt đường ĐT601, mở rộng trường về phía Bắc với diện tích 1.118 m2, theo quy hoạch điều chỉnh khu tái định cư Trung tâm xã Hòa Bắc. UBND TP Đà Nẵng cũng đã có Thông báo: "Giao UBND H. Hòa Vang báo cáo cụ thể cho Sở Xây dựng kiểm tra, có ý kiến báo cáo đề xuất UBND TP xem xét, quyết định...".  Tuy nhiên, đến nay đã là tháng 10-2019, việc xem xét di dời, đầu tư xây dựng Trường Tiểu học Hòa Bắc vẫn không thấy "động tĩnh" gì.

Mới đây, nhà trường đã có công văn gửi UBND xã, Phòng Giáo dục Đào tạo H. Hòa Vang đề nghị, nếu chưa có kế hoạch xây dựng lại trường mới, cần có biện pháp cải tạo, khắc phục tạm bằng cách khơi thông đường rãnh cống thoát nước, để mỗi khi mưa nước không đổ thẳng vào khu vực trung tâm trường, kinh phí làm hệ thống thoát nước tạm này khoảng 60 triệu đồng. Tuy nhiên đến nay vẫn chưa thấy phản hồi từ chính quyền và ngành chức năng H. Hòa Vang.

HỒNG THANH